Vulnerability Assessment
En in gewoon Nederlands: kwetsbaarheidsbeoordeling voor voedselfraude
Iedereen heeft te maken met voedselfrauderisico’s. Ook uw bedrijf, klein of groot. Denk aan de leverancier die zijn bio-certificaat vervalst, de olijfolieboer die zijn olijfolie vermengt. U leest het vrijwel dagelijks in de media. De GSFI-standaarden stellen daarom steeds strengere eisen t.a.v. het beheersen van voedselfrauderisico’s. Ook úw klanten vragen steeds vaker hoe u uw frauderisico’s borgt.
Vertrouwen in de voedselketen
Het is voor de hele voedselketen – van boer tot consument – van groot belang om voedselfraude te voorkomen en te bestrijden. Voedselfraude bedreigt vooral het vertrouwen van de consument in de keten en kan zelfs gevolgen hebben voor de voedselveiligheid. Om voedselfrauderisico’s te beheersen is de noodzaak van een goed onderbouwde kwetsbaarheidsbeoordeling voor voedselfraude essentieel.
Kwetsbaarheidsbeoordeling in drie stappen
Veel bedrijven vinden het lastig om een goede frauderisicoanalyse uit te voeren en om vanuit de risico’s de juiste beheersmaatregelen te bepalen. Met welke risico’s moet er rekening worden gehouden en hoe bepaal je de kans dát een frauderisico zich voordoet? Ons driestappenplan helpt u verder op weg.
Stap 1 Informatie verzamelen
U start met het verzamelen van de gegevens die moeten worden opgenomen in de frauderisicoanalyse.
- Leveranciersinformatie de politie? van de leverancier in de keten. Betreft het bijvoorbeeld een handelaar of een producent?
- Geleverde grondstoffen en ingrediënten inclusief het land van herkomst. Samengestelde producten moet u uitsplitsen naar ingrediënten en percentages
- Gevoerde claims, bijvoorbeeld een biologische- of een herkomstclaim
Daarnaast is het van belang om informatie te verzamelen voor het uitvoeren van de risicoanalyse. Dit betreft o.a.:
- RASFF meldingen met betrekking tot fraude
- Corruptie-index om te bepalen welke landen van herkomst een verhoogd risico hebben op corruptie.
- Food Fraud Risk melding via Trello
- Meldingen op de EU Scene Hub website
- Gegevens van leveranciersbeoordelingen
- Input van externe databases, zoals Riskplaza en de Safety HUD (lidmaatschap is nodig)
- Overige kennisbronnen
Stap 2 Fraudegevaren benoemen
Vervolgens gaat u na welke fraudegevaren bij ieder(e) grondstof, ingrediënt of ingrediëntgroep kunnen voorkomen. Denk hierbij aan:
- vervanging, bijv. door goedkopere producten
- verdunning, bijv. met water
- vermenging, bijv. met goedkopere kruiden
- zwarte markt producten
- oneigenlijke etikettering (valse claims)
Stap 3 Risicobeoordeling en beheersmaatregelen
U start nu met een risicobeoordeling op basis van een aantal analyses:
- Wat is de kans op het voorkomen van fraude?
U bepaalt per leverancier in combinatie met het (de) ingrediënt(groep) hoe groot de kans is dat het benoemde frauderisico voorkomt. Dit doet u op basis van de verzamelde informatie, zoals historische gegevens, het land van herkomst, etc. - Wat is de kans op detectie van de fraude?
Ofwel: hoe groot is de kans dat de fraude aan het licht komt? Kan dit bijvoorbeeld met een eenvoudige visuele controle of zijn dure of complexe analyses nodig? - Wat is de winstgevendheid van fraude?
U kunt zich voorstellen dat het voor sommige producten zeer winstgevend kan zijn om ermee te frauderen. Dit neemt u mee in de kwetsbaarheidsbeoordeling. - Wat is de impact van fraude op de voedselveiligheid, op een claim of op wetgeving?
M.a.w.: wat zijn de gevolgen van fraude? Is er bij fraude bijvoorbeeld een afwijking op een claim waardoor het vertrouwen van de consument afneemt? De impact is van belang voor het bepalen van de aansluitende beheersmaatregel.
Vanuit de risicoanalyse stelt u vast of extra beheersmaatregelen nodig zijn, zoals een aanvullende analyse van een grondstof of specifieke leveranciersselectiecriteria of zoals het uitsluiten van een bepaald land van herkomst.
De dreigingen met betrekking tot voedselfraude veranderen continu. Om deze reden dient u dit ‘Vulnerability Assessment’ minimaal jaarlijks uit te voeren en tussentijds te updaten met nieuwe fraudemeldingen.
Extra informatie nodig?
De ervaring leert dat een ‘Vulnerabillity Assessment’ vaak wordt onderschat. Daarom vindt u op de website van Riskplaza nog veel meer informatie over voedselfraude.
- Webinar: Voedselveiligheid- en fraude incidenten slim en efficiënt monitoren
- Webinar: Voedselfraude, hoe wapent u zich ertegen?
- Meest gestelde vragen in het webinar Voedselfraude
Tot slot
De database van Riskplaza en de Safety Hud kunnen u niet alleen van een waardevolle informatie voorzien, maar nemen u ook veel werk uit handen. Hier worden namelijk alle fraude-incidenten continu verzameld en krijgt u actief meldingen van incidenten die van toepassing zijn op úw bedrijf. Dat scheelt een hoop zoekwerk en een flinke portie tijd.
